Hans Van Battel

Net op tijd

© Hans Van Battel op 09.01.2022.

 

Logica: zonder meer belangrijk! Als ietwat amateur-filosoof kan je niet zonder. Logica verheldert, zonder zak je weg in een moeras van halve waarheden, voor zover deze nog betekenis hebben. Als je een stevig fundament wilt leggen onder je betoog: Logica!

Met dit glasheldere inzicht neem ik zuchtend dan maar eindelijk een cursus propositielogica in de hand. Maar dan -net op tijd- verneem ik dat Ludwig Wittgenstein in zijn Tractatus-slotzin ietwat aversief terugblikt op zijn eigen werk: “Daar waar men niets over kan zeggen, moet men zwijgen”. 

Want logica blijkt over helemaal niets te gaan. Echt niks, nada. Er zit hoegenaamd geen enkele werkelijkheid in verborgen. Het geeft hooguit een zeer gebrekkige structuur weer van onze taal. Logische wetten zijn per definitie altijd waar. Logische uitspraken vallen gewoon uit te lezen op een simpele waarheidstabel. Van zogauw je dit inzicht hebt bereikt, kan je het boek dus weggooien (zowel de logica-cursus als de Tractatus).

Oef! Gelukkig lang genoeg gewacht met die cursus…

Dan nu es uitkijken naar een cursus absurdisme.

Enthousiast over deze inzending?

We nodigen je graag uit om je mening te geven over deze publicatie. Dat is mogelijk door een commentaar van jou toe te voegen en/of door een waardering te geven. Klik hieronder s.v.p. op het gewenste item!

  • Jouw commentaar toevoegen? Schrijvers stellen je tips en opmerkingen op prijs. Dat is mogelijk in de tekstbalk

    Voeg hier je commentaar toe...
    You are a guest ( Sign Up ? )
    or post as a guest
    Loading comment... The comment will be refreshed after 00:00.

    Wees de eerste om commentaar te geven.

    Eric Deprez
    09.01.22
    Graag je feedback over de schrijfkwaliteit en schrijfstijl van deze inzending.
    Wittgensteins Tractatus betreft de wetenschapsfilosofie. Daarin drukt hij met de zin: "Was man nicht weiB, darüber muB man schweigen" geen aversie uit over zijn eigen werk (hij meent het wel daarin voor eens en voor altijd duidelijk te hebben gezegd), maar over de irrationele, religieuze en andere spookuitspraken over de wereld, in taal gevat, maar inductief totaal ononderbouwd (niet berustend op (wetenschappelijke) ervaring).
    De uitspraken in de wiskunde en de logica zijn deductief (geen werkelijkheidswaarde); ze zijn alleen geldig binnen een axiomatisch systeem. Echte wetenschap gaat uit van ervaring (inductief) en doet, soms verwoord in deductieve formulering (b.v. fysica), ware uitspraken over de wereld.
    Verwar vooral niet de termen geldig en waar.
    Show more
    0 van de 0 lezers vond deze review nuttig
    • Hans Van Battel 11.01.22
      Fijn dat je de Tractatus zo goed hebt doorgrond. Ik had het vooral moeilijk met Wittgensteins gebruik van zijn formele logica. Voor de rest heb ik me er zo goed mogelijk doorgeworsteld, en heb me daarna gericht op andere filosofen die de Tractatus toegankelijk hebben gemaakt voor amateur-filosofen zoals ik.
      Voor zover ik er iets van heb begrepen, legt hij via logisch opgebouwde stappen uit dat enkel uitspraken over de werkelijkheid zinvol zijn. Andere uitspraken hebben geen waarheidswaarde aangezien deze gaan over wat niet 'het geval' is en dus niet tot de werkelijkheid behoren (de werkelijkheid zoals hij deze omschrijft in één van de eerste artikels). Daartoe behoort elke uitspraak aangaande ethica en esthetica. Er zijn daarin geen feitelijke waarheden te vinden. Daarbovenop geeft hij met zijn uitspraak 'mijn wereld is begrensd is door mijn taal' aan dat logica slechts gebrekkig de structuur van de taal kan weergeven en is irrelevant voor de oordelen over 'mijn wereld'. In het kader van een filosofische benadering van de wereld, is het gebruik van logica dus zeer beperkt, en dat is precies wat ik in dit stukje schrijf.

      Wat mijn interpretatie van zijn slotzin betreft: als Wittgenstein middels een strak logische opbouw tot de slotsom komt dat begrippen 'waar' en 'onwaar' in ethische en esthetische filosofische vraagstukken irrelevant zijn, lijkt hij een zeer onbevredigend sluitstuk te hebben geformuleerd van zowat alle filosofie. Als je er niets zinvol (in termen van logisch waar of onwaar) over kan zeggen, kan je er best over zwijgen, en klapt hij vervolgens zijn Tractatus samen met niet-positivistische filosofieën definitief dicht. Vandaar zijn -door mij toegedichte- aversie. Pas jaren later heeft Wittgentein zichzelf helemaal herdacht in zijn taalspelen.

      Als je schrijft over irrationele, religieuze en ander spookverhalen', dan hoop ik niet dat je elke niet-positivistische wereldbeschouwing afdoet als 'spookverhalen'. Ik veronderstel dat je hiermee de gedachtengang van Wittgenstein meent te volgen.

      Al bij al was dit stukje natuurlijk niet bedoeld om een door mij vermeend doorzicht te demonstreren van Wittgenstein, maar geeft het op een ietwat ironische en hopelijk ludieke manier weer waar logica NIET thuishoort.
      • Hans Van Battel 12.01.22
        @Nemonia Heu... 'afToetst' bedoel ik hé...
      • Hans Van Battel 12.01.22
        @Deprez Precies! "Wat doen wij als dichters niet met de taal?"
        Welke meerwaarde kan logica hierin spelen? "Niks, nada", zou ik zeggen.
        Wat ik wél aanlokkelijk vind als schrijver, is m'n poging om me in te leven in de geestestoestand waarmee Wittgenstein zijn Tractatus heeft geformuleerd en vooral hoe hij deze heeft afgesloten middels zijn beroemde slotzin. Indien je als filosoof via naadloze logische stappen tot het inzicht komt dat je -precies door dit te doen- een eind stelt aan elke zinnige vraag (in ethische en communiceerbare zin), en daarmee het failliet verklaart van de filosofie, dan lijkt me dit een filosofische zelfmoord. M.i. moet Wittgenstein dit reeds hebben beseft in de loopgraven van WOI, en verklaart ook waarom hij -in de daarop volgende '20-er jaren- zich aversief volledig terugtrok uit de filosofie, zelfs tot en met zijn weigering om toe te treden tot één van de meest vooraanstaande filosofische kringen van zijn tijd (de Wiener Kreis) die nota bene nog het meest voeling had met zijn gedachten. Wittgenstein was in heel wat opzichten een tragische figuur.
        Overigens ben ik het helemaal niet met hem eens dat elke ethische verklaring in wezen absurd is, alhoewel elke motivering hiervoor op de schop gaat als je deze afpoetst aan zijn gedachtengang. De mens is nu eenmaal een logische contradictie. Dat is geen reden om hem te vermoorden.
      • Eric Deprez 11.01.22
        In Wittgenstein I komt de waarheidwerving aan bod: logisch (toegankelijk) taalgebruik; de gedegen ervaring (herhaalbare, controleerbare experimenten); anders gaat de taal (en de wereld) met vakantie (citaat).
        In Wittgenstein II (Philosofische Untersuchungen) komt de hele taal (ook de omgangstaal) aan bod en wordt het taalspel benadrukt. Hier krijgen wel ethica en esthetica e.a. vrije ruimte. Trouwens wat doen wij als dichters niet met de taal?
    Maaike Vissers
    09.01.22
    Graag je feedback over de schrijfkwaliteit en schrijfstijl van deze inzending.
    Leuk!
    Show more
    0 van de 1 lezers vond deze review nuttig
    Je kunt ook een waardering geven voor deze publicatie!
  • Graag jouw waardering voor de kwaliteit van deze inzending: 1=minimaal, 2=matig, 3= voldoende, 4=goed, 5=perfect.
    Schrijf een commentaar
    PLG_VOTE_STAR_INACTIVEPLG_VOTE_STAR_INACTIVEPLG_VOTE_STAR_INACTIVEPLG_VOTE_STAR_INACTIVEPLG_VOTE_STAR_INACTIVE
     
    Je kunt ook een commentaar toevoegen voor deze publicatie!

  • Toelichting

    Op Schrijverspunt kun je in principe bij elke publicatie, d.m.v. een commentaar en/of een waardering, je mening geven. Alleen als een auteur feedback niet op prijs stelt is de mogelijkheid niet zichtbaar. De praktijk heeft geleerd dat de meeste auteurs feedback op prijs stellen. We nodigen je dan ook graag uit om je mening te geven over een publicatie. Dat is op twee manieren mogelijk:

    Commentaar

    Je kunt jouw commentaar geven op een publicatie of reageren op een ander commentaar of reactie.
    • Je kunt jouw commentaar toevoegen in de tekstbalk (Voeg hier je commentaar toe...) van het blok commentaar. Je commentaar is dan direct zichtbaar. Bij je commentaar kun je b.v. ook een emoji toevoegen.
    • Wil je een reactie toevoegen bij een ander commentaar of reactie? Klik dan bij het betreffende commentaar op 'Reageer'. ook dan verschijnt er een mogelijkheid om je tekst toe te voegen.
    • Elk commentaar is welkom. Dus geef gerust aan als je de publicatie met plezier hebt gelezen, maar ook opmerkingen over de stijl en het taalgebruik van de publicatie worden op prijs gesteld. Een mooie manier voor auteurs om eigen schrijfwerk te verbeteren.
    Commentaren of reacties lezen.
    • Bij elke publicatie kun je de commentaren of reacties lezen. Op de homepagina is daarnaast ook nog eens een overzicht van de actuele commentaren/reacties te vinden.
    • Wil je een bericht ontvangen van nieuwe commentaren/reacties dan kun je dat bovenin het blok Commentaar aangeven bij 'Ontvang een bericht bij nieuwe commentaren' of als je zelf een commentaar of reactie geeft.
    • Wil je alleen de commentaren zien bij een publicatie en geen reacties daarop? Klik dan bovenin het blok Commentaar op 'Inklappen alles'.
    Voorwaarden:
    Schrijvers en dus ook wij stellen een commentaar bij een publicatie erg op prijs. We proberen daarbij de mogelijkheid op Schrijverspunt om feedback te geven liefst zonder regels te laten. Dat vraagt alleen soms wat tolerantie en misschien wat invoelingsvermogen voor de ander. Samengevat respecteer elkaar.
    Is een commentaar of reactie volgens jou ongepast? Door met je muis over het commentaar of de reactie te gaan verschijnt er rechts een vlaggetje. Klik daar op om dit te melden bij websitebeheer.

    Waardering:

    Je kunt  commentaar geven op een publicatie, maar het is ook mogelijk om een waardering in cijfers te geven. Bij een waardering gaat om een beoordeling door jou van de kwaliteit van de publicatie. Je kunt kiezen uit 5 mogelijkheden om op te stemmen. 1=minimaal, 2=matig, 3= voldoende, 4=goed, 5=perfect.  De waardering is anoniem.
Hits: 437
Lekkerboek voor betaalbaar leesplezier
Tweedehands boeken
Nu opruiming!

Lilian Wirken: Als bevallen spannend is

- Klik hier!-

Meer publicaties lezen of zelf meedoen aan een schrijfactiviteit?

Klik op een van de mogelijkheden.

Schrijverspunt

© 2023 / Sitemap