Ik kan bij manier van spreken geen twee stenen op elkaar zetten, of ze vallen om. Gegarandeerd. Als ik zie wat voor wonderen sommige mensen met hun handen kunnen verrichten, word ik jaloers om zoveel kunde. En als ik bovendien besef dat de mensheid voor een comfortabel overleven altijd al grotendeels afhankelijk is geweest van wat die twee handen kunnen uitrichten, ben ik verlegen om mijn eigen onnut. Want mijn handen staan zó, je weet wel, scheef. Telkens opnieuw als ik mijn schoenen poets, ontglipt me de borstel waarmee ik het leder opboen. Ooit heb ik dat tuig uit Spanje meegebracht, omdat die Spaanse borstel hoger en breder was dan alle schoenborstels, die ik hier te lande al gezien had. Ik dacht dat ik daarmee het poetswerk efficiënter zou kunnen uitvoeren. En die belofte maakt deze borstel effectief ook waar, keer op keer, tot hij mij als een raket uit de hand schiet en met een smak tegen de grond klettert, keer op keer. Nooit kan ik het tot een goed einde brengen, nooit.
Mijn grootvader was kuiper, één van de laatste ambachtslui om nog kuipen en tonnen, de containers van de middeleeuwen, te vervaardigen. Tot de kuiperij door één van zijn zonen, die zich met een heel ander vak rijk geboerd had, gemechaniseerd werd, en wegens de vele nieuwe machines, die het werk voortaan tegelijk wat lichter en wat sneller moesten maken, ergens anders werd ondergebracht, had hij zijn werkplaats thuis – een schamel hokje met één enkel venster: het “werkhuis”. Thuis, dat was voor de dorpelingen “te kuiper´s”. Daar verrichtte hij dagelijks wonderen, met het eeuwenoude werktuig van de ambachtsman, op de eerste plaats dus: met zijn twee handen. De stiel had hij geleerd in Geraardsbergen, bij een andere kuiper, waar hij elke dag naartoe gestapt was, ´s morgens 8 km heen en ´s avonds 8 km terug, om er te leren hoe hij uit een stuk van een boom een kuip of een ton kon toveren. Toveren is het juiste woord, want een kuip is geen kist, en geen bak, geen hoekige constructie van aan elkaar genagelde planken. Wie beweert dat vaten en kuipen en tonnen gemaakt zijn van planken, doet de kuiper oneer aan. Vaten en kuipen en tonnen zijn gemaakt van duigen, en er zit daarenboven niet één enkele nagel in. Is dat geen wonder? Doch verricht dat wonder maar eens. En probeer maar eens van een plank een duig te maken, en van die duigen een ton, hoe krijg je dát voor mekaar?
Mijn grootvader stookte een vuur op het hof, verwarmde rond de vlammen de cirkelvormig opgestelde duigen, die weerbarstig waren, maar die, verhit, onder zijn ruige kuipershanden plooiden tot ze alle haarfijn op elkaar aansloten. En daarbij verrichtte hij nog het grootste wonder, want uit die assemblage kon zich niet één druppel door de spleten naar buiten werken. Ik zie nog hoe hij in de kuiperij met zemelen een papje maakte, dit in een gespleten strohalm streek, dat hij dan waterdichtend tussen de duigen schoof. Zijn sluitend geheim. Wie staat bij dát wonder nu nog stil?
Het zal wel voor een stuk de leerschool zijn, die de kuiper tot kuiper maakt. En toch, ik vraag me af of ik ooit tot zulke wonderlijke dingen in staat zou geweest zijn, indien ik als jonge man het kuipersambacht had geleerd. Ik twijfel eraan. Want mijn handen staan zó, je weet wel, scheef. Om met dié frustratie te kunnen leven, maak ik mezelf nu wijs dat mij zó vaak verweten werd dat mijn handen scheefstonden, dat ze dáárdoor ook daadwerkelijk scheefgegroeid zijn. Ik heb er, met andere woorden, geen schuld aan dat ik geen twee stenen op elkaar kan zetten. En dat meer bepaald álles wat ik met mijn handen maak, vroeg of laat… in duigen valt.
28-08-2023 |
Enthousiast over deze inzending?
![]() | Jouw commentaar toevoegen? Schrijvers stellen je tips en opmerkingen op prijs. Dat is mogelijk in de tekstbalk hieronder of klik eerst op TOELICHTING voor de werkwijze. |
Wees de eerste om commentaar te geven.
![]() | Graag jouw waardering voor de kwaliteit van deze inzending: Stem 1=minimaal, 2=matig, 3= voldoende, 4=goed, 5=perfect. |
Eerst inloggen s.v.p.! Meedoen is alleen mogelijk voor leden. Nog geen lid? Je kunt je gratis registreren als lid.
Klik op een titel om de inzending te lezen.
Dank voor je waarderiing.