Ze heeft haar broer in bijna alle fazen van zijn leven gekend, en het overgrote deel van hun leven heeft ze een bijzonder goede verstandhouding met hem gehad. Het is een tragisch lot geweest, dat die verstandhouding ooit omsloeg en haar relatie met hem de laatste vijf jaar compleet bezoedelde. Ofschoon hij bijna een kwart eeuw ellendig aan het bed gekluisterd was, heeft ze hem vijf jaar lang niet meer bezocht. Bij haar laatste bezoek had hij haar in een kolerieke bui terug naar huis gestuurd. Omdat zij op geen enkel moment en op geen enkele wijze begreep wat daaraan ten grondslag lag, kan zij alleen maar vermoeden dat een onwaarschijnlijk misverstand hen uit elkaar gedreven heeft. Tweemaal ving ze bot als ze een poging ondernam om de plooien glad te strijken. Die mogelijkheid is nu helemaal vervlogen. Aan zijn lange lijdensweg is immers een eind gekomen. Een lijdensweg die zich jaren lang naar elk lid van zijn gezin heeft uitgestrekt. Méér dan twintig jaar kommer en kwel heeft van hen veel inzet en veel moed, vaak ook veel geduld gevergd. Daarvoor verdienen zij erkentelijkheid en dankbaarheid, oordeelde ze.
Gisteren heeft ze afscheid genomen van zijn lichaam. Ze was alléén in het mortuarium. Ondanks het toenemend lijden van de laatste fase lag hij mooi, en toch herkenbaar opgebaard. Zijn haar aan de zijkant lag achterover tot op het hoofdkussen. Zijn handen lagen gevouwen op zijn buik, de vingers egaal blank, de nagels immer nog wat glanzend en in hun natuurlijke kleur. Enkel rond zijn ogen had zich een donkere kring gevormd. Wie goed keek, kon zien dat een dun kussen of een dik geplooid doek onder zijn polo shirt zijn uitgemergeld lichaam voor de bezoeker iets meer volume moest geven. Ze aarzelde, maar raakte dan toch eventjes met de buitenkant van haar pink zijn blote arm aan. Ze schrok toen ze voelde hoe koud het lijk wel was. Ze deed het een tweede keer, als om zich ervan te overtuigen dat het lichaam effectief ijskoud was. Was dat omdat het kort vóór haar aangemeld bezoek uit de frigo was gehaald? Of is het dode lichaam van nature zo koud?
In de gang keerde ze op haar stappen terug, en keek hem nogmaals aan. Dood-, doodjammer, dacht ze, dat we bij die laatste ontmoeting geen enkel woord meer konden wisselen met elkaar.
