Hans Van Battel

Martin Guerre

© Hans Van Battel op 14.08.2022.

Geschiedenis wordt veelal gepresenteerd als een opeenvolging van voorbije gebeurtenissen, wat natuurlijk ook zo is. Maar je kan naar die gebeurtenissen ook kijken als een voortdurende evolutie van actualiteiten, waardoor je een inkijk krijgt in de wereld waarin mensen van vlees en bloed hun dagdagelijkse realiteit doorbrachten.

Via een levendige en gedocumenteerde schrijfstijl in haar roman “The return of Martin Guerre” flitst Nathalie Zemon Davis de lezer 450 jaar terug in de tijd naar enkele opmerkelijke dramatische gebeurtenissen die het dagdagelijks leven van eenvoudige mensen doorkruisten in de zestiende eeuw. Zij opent een intieme blik in een actueel zeer herkenbaar spectrum van persoonlijke levensbetrachtingen, doch beleefd in maatschappelijke verbanden waar onze huidige waarden en normen schril tegen afsteken.

Het oorspronkelijk juridisch procesverslag uit 1560, waar het verhaal naar teruggrijpt, is samen met alle andere procesverslagen van vóór 1600 zoekgeraakt. De als zeer eminent bekend staande rechter, tevens aangesteld als rapporteur van het proces - Jean de Coras - deed vonnis in een huwelijksbedrog zonder juridisch precedent, wat hem motiveerde tot het schrijven van zijn Arrest Memorable in 1561.

Sindsdien hebben vele auteurs zich hierop gebaseerd waarmee een scala aan werken tot stand kwam, van historische over fictieromans tot melodrama’s, zoals een operette, een musical en een film (‘Le retour de Martin Guerre’ uit 1982 met Gerard Depardieu in de hoofdrol) en dus ook het boekje van Davis uit 1984.

De Karakterisering van de sleutelfiguren in een roman is uiteraard elementair, maar dikwijls historisch het moeilijkst te duiden. Toch geeft Davis hiervan een goed gedocumenteerd beeld aan de hand van o.m. Coras, zoals van Arnaud du Tilh die, d.m.v. een uitzonderlijk goed opgezet bedrog, Bertrande de Rols er niet alleen van kon overtuigen haar echtgenoot te zijn (Martin Guerre), maar daarenboven erin slaagde haar mogelijk de gelukkigste jaren uit haar huwelijksleven te geven. 

Een goed romancier verhult met het verhalend gratin makkelijk op overtuigende wijze het waarheidsgehalte, maar Davis attendeert zélf de lezer op haar levendige verbeelding, waarmee zij hier en daar het geheel cementeert. Nergens doet zich een disonantie voor. Integendeel: ook haar verbeelding stoelt op afgeleide elementen uit verifiëerbare bronnen (waar trouwens dikwijls een nog grotere verbeeldingskracht uit spreekt).

Deze inzichten, toegespitst op Davis’ overweldigend opzoekingswerk, toont ons dat haar roman als historische reconstructie zeker lezenswaardig is. Zij delft een schat aan historische bronnen op en kluistert de lezer ermee in een schitterend diep herkenbaar relaas van een lang vervlogen –maar vooral bevleugeld– verleden: de weerspiegeling van een zich steeds herbronnende actualiteit. Davis ontsluit ons een schatkamer aan geschiedenisbronnen die de rijkst denkbare toekomst in zich bergen, nl. de enige die zich telkens weer realiseert.

Zonder historisch inzicht drijft elk eigentijds paradigma stuurloos verder op haar eigen vooringenomenheid. De inspiratie die van zulk historisch literair genre afstraalt, sterkt op verantwoorde wijze de verbeeldingskracht waarmee wij op ónze beurt aan ónze toekomst werken.

Geplande einddatum publicatie van deze inzending:
02-09-2024

Enthousiast over deze inzending?

We nodigen je graag uit om je mening te geven over deze publicatie. Dat is mogelijk door een commentaar van jou toe te voegen en/of door een waardering, in cijfers, te geven. Klik hieronder s.v.p. op de gewenste mogelijkheid!

  • Jouw commentaar toevoegen? Schrijvers stellen je tips en opmerkingen op prijs. Dat is mogelijk in de tekstbalk

    Voeg hier je commentaar toe...
    You are a guest ( Sign Up ? )
    or post as a guest
    Loading comment... The comment will be refreshed after 00:00.

    Wees de eerste om commentaar te geven.

    Ewald Hagedorn
    15.08.22
    Graag je feedback over de schrijfkwaliteit en schrijfstijl van deze inzending.
    Interessant stuk, Hans. In een verhaal of film mag enigszins speels met de waarheid worden omgegaan; het is immers geen wetenschappelijk naslagwerk of documentaire.
    Het verhaal van Martin Guerre komt me vaag bekend voor; misschien dat ik de film lang geleden op de televisie heb gezien.

    Taalkundige opmerking: persoonlijk tracht ik in een geschreven stuk het gebruik van afkortingen zo veel mogelijk te vermijden. In een e-mail, app- of sms-bericht is dat iets anders.
    Twee afkortingen achter elkaar gebruiken, zoals in bovenstaand stuk, oogt niet heel erg fraai: '... a.d.h.v. o.m.,...'
    '...aan de hand van onder meer....' leest naar mijn smaak iets prettiger.
    Show more
    0 van de 0 lezers vond deze review nuttig
    • Hans Van Battel 15.08.22
      Dank voor je recensie Ewald!
      Davis omschrijft haar geschiedkundige benadering als “decentered hystory – the global in the local”, wat ik vrij vertaal als de historische uitdieping van de eigen actualiteit.
      De kracht ervan ligt juist in het bevragende i.p.v. het concluderende karakter. Net zomin een goochelaar een stap opzij zet om zijn geheimen te presenteren, zo ontkracht Davis nóch haar eigen, nóch haar lezers’ verbeelding, maar laat dit over aan critici, waarvan zij in 2010 de prestigieuze Holberg Prijs overhandigd kreeg.
      Hiermee werd zij ten volle erkend als sociaal- en mentaliteitsgeschiedkundige. Binnen de derde strekking van de 'Annales-school' vertrekt zij, samen met andere ‘microhistorici’, vanuit kleine historische details om het individu te illumineren in de toenmalige tijdsgeest. Met haar narratieve dynamiek koppelt Davis honderden opgediepte feitjes (bronnen) telkens aan de haar erop geënte verbeelding – bekrachtigd door een zo objectief mogelijk invoelingsvermogen – en leidt de lezer stelselmatig naar diens eigen wortels.
      Als Davis ons al een hapklare 'waarheid' zou voorschotelen, ligt deze middenin haar eigen vraag:
      'In historical writing, where does reconstruction stop and invention begin?' en vervolgt: 'This is precisely the question I hoped readers would ask and reflect on, the analogy with the uncertain boundary between self-fashioning and lying built into my narrative’.
      'Self-fashioning': hier zijn we allemaal toe gebonden, overal en door alle tijden heen, slingerend tussen waarheid en waan.
    Je kunt ook een waardering, in cijfers, geven voor deze publicatie!
    Klik op Waardering bij de mogelijkheden.
  • Graag jouw waardering voor de kwaliteit van deze inzending: 1=minimaal, 2=matig, 3= voldoende, 4=goed, 5=perfect.
    Schrijf een commentaar
    PLG_VOTE_STAR_INACTIVEPLG_VOTE_STAR_INACTIVEPLG_VOTE_STAR_INACTIVEPLG_VOTE_STAR_INACTIVEPLG_VOTE_STAR_INACTIVE
     
    Je kunt ook een commentaar toevoegen voor deze publicatie!
    Klik op Commentaar bij de mogelijkheden.

  • Toelichting

    Op Schrijverspunt kun je in principe bij elke publicatie, d.m.v. een commentaar en/of een waardering, je mening geven. Alleen als een auteur feedback niet op prijs stelt is de mogelijkheid niet zichtbaar. De praktijk heeft geleerd dat de meeste auteurs feedback op prijs stellen. We nodigen je dan ook graag uit om je mening te geven over een publicatie. Dat is op twee manieren mogelijk:

    Commentaar

    Je kunt jouw commentaar geven op een publicatie of reageren op een ander commentaar of reactie.
    • Je kunt jouw commentaar toevoegen in de tekstbalk (Voeg hier je commentaar toe...) van het blok commentaar. Je commentaar is dan direct zichtbaar. Bij je commentaar kun je b.v. ook een emoji toevoegen.
    • Wil je een reactie toevoegen bij een ander commentaar of reactie? Klik dan bij het betreffende commentaar op 'Reageer'. ook dan verschijnt er een mogelijkheid om je tekst toe te voegen.
    • Elk commentaar is welkom. Dus geef gerust aan als je de publicatie met plezier hebt gelezen, maar ook opmerkingen over de stijl en het taalgebruik van de publicatie worden op prijs gesteld. Een mooie manier voor auteurs om eigen schrijfwerk te verbeteren.
    Commentaren of reacties lezen.
    • Bij elke publicatie kun je de commentaren of reacties lezen. Op de homepagina is daarnaast ook nog eens een overzicht van de actuele commentaren/reacties te vinden.
    • Wil je een bericht ontvangen van nieuwe commentaren/reacties dan kun je dat bovenin het blok Commentaar aangeven bij 'Ontvang een bericht bij nieuwe commentaren' of als je zelf een commentaar of reactie geeft.
    • Wil je alleen de commentaren zien bij een publicatie en geen reacties daarop? Klik dan bovenin het blok Commentaar op 'Inklappen alles'.
    Voorwaarden:
    Schrijvers en dus ook wij stellen een commentaar bij een publicatie erg op prijs. We proberen daarbij de mogelijkheid op Schrijverspunt om feedback te geven liefst zonder regels te laten. Dat vraagt alleen soms wat tolerantie en misschien wat invoelingsvermogen voor de ander. Samengevat respecteer elkaar.
    Is een commentaar of reactie volgens jou ongepast? Door met je muis over het commentaar of de reactie te gaan verschijnt er rechts een vlaggetje. Klik daar op om dit te melden bij websitebeheer.

    Waardering:

    Je kunt  commentaar geven op een publicatie, maar het is ook mogelijk om een waardering in cijfers te geven. Bij een waardering gaat om een beoordeling door jou van de kwaliteit van de publicatie. Je kunt kiezen uit 5 mogelijkheden om op te stemmen. 1=minimaal, 2=matig, 3= voldoende, 4=goed, 5=perfect.  De waardering is anoniem.
Column
Hits: 550
Lekkerboek voor betaalbaar leesplezier
Tweedehands boeken
Nu opruiming!

Patrick Bernauw: Het Beste uit Mysterieus België (2018-2020)

- Klik hier om de boekenetalage te bezoeken!-

Meer publicaties lezen of zelf meedoen aan een schrijfactiviteit?

Klik op een van de mogelijkheden.

Nu nog te bekijken:

Inzendingen in deze schrijfactiviteit waarvan de publicatieperiode binnenkort vervalt. Vind je een inzending de moeite waard en vind je het jammer als deze zou verdwijnen? Leden kunnen de publicatieperiode verlengen!!
Schrijverspunt

© 2023 / Sitemap